خبرگزاری آریا - در دنیای امروزی، با گسترش شهرنشینی و افزایش قیمت املاک، اختلافات ملکی
نیز رشد قابل توجهی پیدا کرده‌اند. یکی از این مشکلات رایج، «تصرف
غیرقانونی» ملک است. تصور کنید ملکی دارید که به صورت ناگهانی یا تدریجی
توسط شخص یا اشخاصی دیگر تصرف شده و شما قادر به استفاده یا بهره‌برداری از
آن نیستید. در چنین شرایطی، آشنایی با مراحل قانونی رفع تصرف غیرقانونی نه
تنها ضروری است بلکه می‌تواند از وارد آمدن خسارات سنگین مالی و روحی
جلوگیری کند. در این رپورتاژ، گام‌به‌گام به بررسی این مشکل، راهکارهای
قانونی موجود و نقش کلیدی "وکیل ملکی" در حل چنین پرونده‌هایی می‌پردازیم.
تصرف غیرقانونی چیست؟
تعریف حقوقی تصرف غیرقانونی
تصرف
غیرقانونی به معنای استفاده یا اشغال مال غیر، بدون داشتن مجوز یا سند
قانونی است. این نوع تصرف ممکن است توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی صورت گیرد و
در بسیاری از موارد به دلیل عدم حضور مالک، عدم نظارت کافی یا ضعف در
پیگیری حقوقی رخ می‌دهد.
برای تماس با وکیل ملکی و آغاز فرآیند قانونی رفع تصرف، همین حالا اقدام کنید. دفاع از حق، نیاز به زمان و تخصص دارد!
تفاوت تصرف غیرقانونی با تصرف عدوانی
بسیاری
از افراد این دو اصطلاح را به اشتباه یکی می‌دانند. در حالی که "تصرف
عدوانی" به حالتی گفته می‌شود که متصرف با قهر و غلبه و بدون رضایت مالک،
ملکی را از تصرف او خارج کند، اما در "تصرف غیرقانونی" ممکن است تصرف در
غیاب مالک و بدون درگیری مستقیم انجام شود.
موارد شایع تصرف غیرقانونی
-
تصرف زمین‌های خالی یا بدون استفاده
-
ورود به املاک مشاع بدون رضایت دیگر مالکین
-
اجاره یا فروش املاک بدون سند قانونی معتبر
-
عدم تخلیه ملک پس از پایان مدت اجاره
انواع دعاوی مرتبط با تصرف غیرقانونی
-
دعوای رفع تصرف عدوانی
اگر تصرف به صورت قهری و با زور صورت گرفته باشد، مالک می‌تواند دعوای رفع تصرف عدوانی مطرح کند.
-
دعوای تخلیه ید
زمانی‌که فردی بدون مجوز قانونی در ملکی اقامت دارد یا استفاده می‌کند، مالک می‌تواند با این عنوان شکایت کند.
-
دعوای خلع ید
در صورت عدم وجود قرارداد یا توافق، و سکونت یا بهره‌برداری غیرمجاز از ملک، خلع ید راه‌حل قانونی رفع تصرف خواهد بود.
-
دعوای رفع مزاحمت و ممانعت از حق
گاهی تصرف به‌صورت کامل نیست اما مانع بهره‌برداری مالک می‌شود. در این موارد، دعوای مزاحمت قابل طرح است.
مراحل قانونی رفع تصرف غیرقانونی
-
جمع‌آوری مدارک مالکیت
اولین گام در هر دعوای ملکی، اثبات مالکیت است. این شامل سند رسمی، قولنامه معتبر، قبوض پرداختی و شهادت شهود می‌شود.
-
تنظیم دادخواست
با مراجعه به وکیل ملکی، دادخواستی با موضوع دعوای مناسب تهیه و به دادگاه صالح ارائه می‌شود.
-
بررسی توسط دادگاه
دادگاه مدارک را بررسی کرده و در صورت احراز مالکیت و غیرقانونی بودن تصرف، رأی به رفع تصرف صادر می‌کند.
-
اجرای حکم
پس از صدور حکم و قطعی شدن آن، از طریق واحد اجرای احکام، ملک به مالک بازگردانده می‌شود.
همین حالا مشاوره رایگان با وکیل حقوقی دریافت کنید و مسیر درست را انتخاب کنید.
نقش وکیل ملکی در پرونده‌های تصرف غیرقانونی
-
تحلیل دقیق مدارک
وکیل ملکی با دانش تخصصی خود، مدارک مالک را بررسی کرده و خلأهای حقوقی را شناسایی می‌کند.
-
تنظیم صحیح دادخواست
انتخاب عنوان دعوا بسیار حیاتی است؛ اشتباه در این مرحله ممکن است منجر به رد دعوا شود.
-
حضور در دادگاه و دفاع حقوقی
وکیل با استناد به مواد قانونی و رویه قضایی، از حقوق موکل دفاع می‌کند.
-
تسریع در روند پرونده
با تجربه و آشنایی با رویه‌ها، وکیل می‌تواند روند دادرسی را بهینه کرده و از اتلاف وقت جلوگیری کند.
قوانین و مواد قانونی مرتبط
برخی از مواد قانونی مهم در این زمینه عبارتند از:
-
ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی (درباره دعاوی تصرف)
-
ماده 690 قانون مجازات اسلامی (مربوط به تصرف عدوانی)
-
مواد قانون مدنی درباره مالکیت و تصرفات غیرقانونی
پیشگیری از تصرف غیرقانونی
-
نصب تابلو و اطلاع‌رسانی مالکیت
-
محصور کردن زمین یا ملک
-
پیگیری سریع در صورت مشاهده تصرف
-
ثبت رسمی سند و مالکیت
پرسش‌های پرتکرار درباره تصرف غیرقانونی
آیا بدون سند رسمی می‌توان دعوای رفع تصرف کرد؟
بله، اگر دلایل و مدارک کافی مانند استشهاد محلی، قبوض، قولنامه و... داشته باشید.
آیا پلیس در رفع تصرف نقش دارد؟
پلیس تنها با حکم قضایی می‌تواند وارد عمل شود.
مدت زمان رسیدگی به پرونده رفع تصرف چقدر است؟
با توجه به پیچیدگی پرونده‌ها بین 2 تا 12 ماه زمان نیاز است.
آیا می‌توان از شوراهای حل اختلاف کمک گرفت؟
بله، در مواردی که ارزش ملک پایین باشد یا دعوا ساده باشد، شورا صلاحیت رسیدگی دارد.
نتیجه‌گیری
رفع
تصرف غیرقانونی یک فرآیند حقوقی حساس و چندمرحله‌ای است که نیاز به آگاهی،
مدارک مستند و حمایت حقوقی دارد. با انتخاب درست وکیل ملکی و پیگیری صحیح،
می‌توان به حقوق قانونی خود رسید و از ادامه تصرف جلوگیری کرد. اگر شما
نیز با چنین مشکلی مواجه هستید، بهتر است هرچه سریع‌تر با یک وکیل متخصص
مشورت نمایید.