خبرگزاری آریا -در هیاهوی موشکها و خبرهای پیدرپی از جبهههای مختلف منطقه، بسیاری هنوز بهدنبال تعریف سنتی از «جنگ» هستند:
به گزارش خبرگزاری آریا به قلم سید وحید موسوی،صدای آژیر، تانک، پرچمهای برافراشته، بیانیه رسمی، خط مقدم. اما آنچه این روزها با آن مواجهایم، نه جنگی کلاسیک که نمونهای پیشرفته از جنگ ترکیبی است؛ جنگی که مرزها را گم میکند و میدان نبرد را از خاک، به ذهن انسانها منتقل میسازد.
جنگ ترکیبی چیست؟ در سادهترین تعریف، جنگ ترکیبی (Hybrid Warfare) یعنی استفاده همزمان و هماهنگ از ابزارهای نظامی، اقتصادی، اطلاعاتی، رسانهای، دیپلماتیک و حتی فرهنگی برای تضعیف و فروپاشی هدف.
در این نوع جنگ، پیروزی در میدان، اولویت نیست؛ بلکه تحمیل فرسایش روانی، تضعیف انسجام اجتماعی، و از کار انداختن قدرت تصمیمگیری حریف، هدف اصلی است.
اسرائیل، مهندسی اضطراب و ابهامبررسی تحرکات ماههای اخیر اسرائیل نشان میدهد این رژیم، با درک کامل از مختصات جنگ ترکیبی، در حال پیشبرد یک استراتژی چندلایه است:
1. حملههای محدود، تبلیغات وسیعاسرائیل میکوشد با انجام حملات محدود اما رسانهایشده، فضای «تهدید دائمی» ایجاد کند. این حملات اگرچه گاه نظامیاند، اما بیش از آنکه بهدنبال دستاوردهای میدانی باشند، بهدنبال اثرگذاری روانی بر جامعه هدف هستند. ایجاد تردید، دامنزدن به خشم یا القای ناتوانی طرف مقابل، بخشی از این طراحی است.
2. نبرد روانی در سطح عمومیهمزمان، ماشین تبلیغاتی اسرائیل (و رسانههای همسو با آن) بهطور گسترده اقدام به پمپاژ اخبار بیمنبع، شایعات و تحلیلهای مشکوک درباره وضعیت داخلی ایران و جبهه مقاومت میکنند. عباراتی مانند «درز اطلاعات سپاه»، «اختلاف در ساختار نظام»، «وحشت مردم از حمله قریبالوقوع» یا «ایران در آستانه سقوط اقتصادی» بارها در شبکههای اجتماعی تکرار میشود؛ بیآنکه منبعی رسمی یا مستند ارائه گردد.
3. مداخله در اقتصاد روانی جامعهجنگ ترکیبی فقط از راه اسلحه نمیآید. وقتی بخشی از مردم، با انتشار شایعات، به فروشگاهها هجوم میبرند یا صفهای طویل مقابل پمپبنزین تشکیل میشود، هیچ هواپیمای جنگیای وارد نشده؛ اما نتیجهاش همان است: فروپاشی نظم روانی و اجتماعی.
این دقیقاً همان چیزیست که دشمن میخواهد: مردم، پیش از آنکه حتی گلولهای شلیک شود، تسلیم احساس ناامنی، بیاعتمادی و اضطراب مزمن شده باشند.
مسئله، دانستن نیست؛ فهمیدن استدر چنین فضایی، هر فرد، یک رسانه است؛ و هر پُست، یا خاکریز است یا حفرهای برای نفوذ.
انتشار خبر بدون منبع، تکرار تحلیل بدون تفکر، یا همرنگشدن با موج هیجانی جامعه، نه بیطرفی است و نه بیضرر. این، مشارکت فعال در جنگیست که دشمن آغاز کرده و ما ندانسته به آن کمک میکنیم.
پایان: نبرد بر سر ادراکدر جنگ ترکیبی، خاک تصرف نمیشود؛ ذهن تصرف میشود.
و آنکه ذهنش را از دست بدهد، حتی اگر سلاح در دست داشته باشد، بازنده است.
در این نبرد مدرن، ما نیازمند سواد رسانهای، آرامش استراتژیک، و تحلیل انتقادیتریم؛ نه فقط برای نجات خود، بلکه برای نجات حقیقت.
سید وحید موسوی