خبرگزاری آریا - رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در پیامی ویدیویی در ششمین جلسه هم‌اندیشی دانشگاه شهرداری تهران از تهیه «طرح جامع مدیریت بحران پایتخت» خبر داد.
به گزارش خبرگزاری آریا ، علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در پیامی ویدیویی در ششمین جلسه هم‌اندیشی با موضوع «ایمنی، امنیت و پدافند غیرعامل در آینده نظام مدیریت کلان‌شهری ایران» که روز گذشته -دوشنبه 29 اردیبهشت‌ماه 1404- برگزار شد با اشاره به شرایط پرمخاطره پایتخت، بر ضرورت آمادگی همه‌جانبه برای مواجهه با بحران‌ها تأکید کرد.
نصیری با اشاره به تاکید به پیام مقام معظم رهبری در 7 اردیبهشت‌ماه 1404 به مناسبت حادثه اسکله شهید رجایی مبنی بر اینکه «همه مسئولان باید خود را در پیشگیری از حوادث تلخ و خسارت‌بار موظف بدانند»، گفت: در ابرشهر تهران با جمعیتی بالغ بر 10 میلیون نفر، با انواع تهدیدات و مخاطراتی چون زلزله، سیل، آلودگی، خشکسالی، تغییر اقلیم، فرونشست و فروریزش زمین، حوادث ترافیکی، مواد خطرناک، تهدیدات CBRNE، حریق، تجمعات انبوه و قطع شریان‌های حیاتی مواجه هستیم.
او با اشاره به گسل‌های اصلی و فرعی تهران، مناطق مستعد سیلاب و نیز زیرساخت‌های ناکافی در برخی مناطق به‌ویژه در غرب و شرق تهران، از برنامه‌ریزی برای رفع معارضین تاسیساتی به‌منظور مهار بهتر سیلاب‌ها خبر داد.
نصیری پدیده فرونشست را «نگران‌کننده» توصیف و تأکید کرد: میانگین فرونشست در تهران بین 12 تا 15 سانتی‌متر در سال است و در برخی نقاط حتی به یک متر نیز رسیده؛ مناطقی همچون 19، 18، 17 و اخیراً 10 و بخش‌هایی از مناطق 11 و 2 درگیر این پدیده هستند.
آغاز پروژه ارزیابی ایمنی سازه‌ای و یکپارچه ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه/ شناسایی بیش از 16 هزار ساختمان
وی سپس به اقدامات صورت‌گرفته در دوره اخیر مدیریت شهری پرداخت و سه محور زلزله، سیل و تهدیدات امنیتی را کانون اقدامات اعلام کرد و افزود: پروژه مهم ارزیابی ایمنی سازه‌ای و یکپارچه ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه آغاز شده و از بیش از 16 هزار ساختمان شناسایی‌شده، تا امروز حدود هفت هزار و 500 مورد بازدید و حدود 6 هزار و 200 ساختمان تعیین‌تکلیف شده‌اند.
او با اشاره به تقسیم‌بندی این ساختمان‌ها در چهار گروه A تا D گفت: ساختمان‌های گروه D، که به‌شدت ناایمن و در معرض ریزش حتی بدون وقوع زلزله هستند، در اولویت تخریب و نوسازی فوری قرار گرفته‌اند. ما این گروه را متروپل‌های شهر تهران می‌نامیم. فهرست این ساختمان‌ها به مالکان، شهرداران مناطق و دادستانی ابلاغ شده است.
ایمن‌سازی حدود 85 گود پرخطر در این دوره مدیریت شهری
نصیری همچنین به موضوع گودهای پرخطر رهاشده پرداخت و گفت: از 252 گود پرخطر، حدود 85 مورد در این دوره ایمن‌سازی شده‌اند. گودهایی مانند گود برج میلاد و گود فرهنگ کنار کتابخانه ملی که ابعاد بسیار عظیمی داشتند و خطرات جدی ایجاد کرده بودند، در اولویت رفع خطر قرار گرفتند.
او توضیح داد: 50 گود با عمق بالای 15 متر، 22 گود با عمق بالای 20 متر و 121 گود که بیش از 30 ماه رها شده بودند، تحت رسیدگی قرار گرفته‌اند. هدف‌گذاری ما این است که تا پایان این دوره مدیریت شهری، هیچ گود پرخطر رهاشده‌ای در شهر نداشته باشیم؛ هرچند این هدف در گرو مساعدت شرایط و همکاری دستگاه‌هاست.
مقاوم‌سازی پل‌های مهم شهر در دستور کار قرار دارد
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران، در بخش دیگری از سخنانش از مقاوم‌سازی پل‌های مهم شهر خبر داد و گفت: از حدود 700 الی 800 پل شهری، 66 پل در اولویت مقاوم‌سازی قرار داشتند. تاکنون 46 پل مقاوم‌سازی شده‌اند؛ از جمله 11 پل فقط در دو سال اخیر. هم‌اکنون 10 پل دیگر نیز دارای کارگاه فعال هستند و پیش‌بینی می‌شود در پایان این پروژه، تنها 20 پل باقی بماند.
کمیته ایمنی فضای زیرسطحی و مترو فعال شده است
او ضمن قدردانی از حمایت شورای اسلامی شهر تهران در تخصیص اعتبارات، به موضوع ایمنی فضاهای زیرسطحی شهر اشاره کرد و افزود: با استناد به مصوبه شماره 2244 شورای اسلامی شهر تهران، کمیته ایمنی فضای زیرسطحی و مترو فعال شده و دستورالعمل ضریب ایمنی میان شرکت مترو و سازمان آتش‌نشانی که سال‌ها محل اختلاف کارشناسی بود، نهایی و به تصویب رسید.
وی با اشاره به نقش محوری کمیته‌های تخصصی در ایجاد هم‌افزایی میان دستگاه‌ها اظهار داشت: متن مشترکی تهیه شده که منجر به حل‌وفصل موضوع حریق شد. اما 9 مخاطره دیگر از جمله زلزله، سیل و سایر موارد نیز در دستور کار قرار دارد که در سال باقی‌مانده مطالعات آن‌ها تکمیل خواهد شد.
بودجه ایمنی کالبدی شهر تهران به حدود 14 همت رسیده است
نصیری رشد چشمگیر بودجه ایمنی شهر تهران را گواهی بر عزم جدی مدیریت شهری در این حوزه دانست و گفت: بودجه ایمنی کالبدی شهر تهران که در سال 1401 کمتر از 1.5 همت بود، امسال به حدود 14 همت رسیده است. این افزایش چشمگیر نشان‌دهنده اهتمام جدی شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری به موضوع ایمن‌سازی است.
وی ادامه داد: در سال 1404، حدود چهار هزار ردیف بودجه‌ای مرتبط با ایمنی، امنیت و پدافند غیرعامل با محوریت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران، همراهی بی‌نظیر اداره کل بودجه و حمایت شورای شهر تدوین شده است. امروز ایمن‌سازی‌ها از کلی‌گویی خارج و دارای بودجه مشخص و ردیف اختصاصی شده‌اند.
10 سازه بیمارستانی وارد فاز نوسازی شده‌اند
رئیس سازمان مدیریت بحران تهران به وضعیت ایمنی بیمارستان‌های پایتخت نیز اشاره کرد و گفت: اگرچه ناایمنی در سازه‌های بیمارستانی همچنان چالش جدی است، اما اکنون 10 سازه بیمارستانی وارد فاز نوسازی شده‌اند که مجموعاً حدود هزار و 100 تخت بیمارستانی جدید به ظرفیت تهران افزوده خواهد شد. این یک رکورد بی‌سابقه است.
او از برگزاری جلسه‌ای با رؤسای سه دانشگاه علوم پزشکی تهران برای تعیین تکلیف سایر بیمارستان‌های ناایمن در آینده نزدیک خبر داد و افزود: برنامه مقاوم‌سازی لرزه‌ای ساختمان‌ها و شریان‌های حیاتی شهر تهران که پیش‌تر وجود نداشت، اکنون تدوین شده و در دست اجرا است.
تهیه آیین‌نامه 2800 با مشارکت اساتید برجسته دانشگاه و تدوین‌کنندگان آیین‌نامه
نصیری در ادامه با بیان اینکه این برنامه با مشارکت اساتید برجسته دانشگاه و تدوین‌کنندگان آیین‌نامه 2800 تهیه شده، گفت: در فرآیندی یک‌ساله مشخص شد که مانند استانبول و سایر شهرهای جهان، مقاوم‌سازی کامل تهران به بودجه‌ای 10 ساله و سالانه حدود 200 همت، معادل 2 میلیارد دلار نیاز دارد که می‌تواند از طریق منابع عمومی، مشارکت بخش خصوصی، وام‌های داخلی، کمک‌های بین‌المللی و نظام بانکی تأمین شود.
وی تأکید کرد: با اجرای این برنامه، امکان مقاوم‌سازی کامل ساختمان‌های عمومی، خصوصی و شریان‌های حیاتی شامل حمل‌ونقل، آبرسانی، گازرسانی، برق، ارتباطات و سوخت‌رسانی در شهر تهران وجود دارد. این برنامه کاملاً عملیاتی بوده و جزئیات اجرایی آن تدوین شده است و اکنون نیازمند اراده سازمان برنامه و بودجه و مجلس شورای اسلامی برای اجراست.
تکمیل سامانه هشدار سیل
نصیری در خصوص خطر سیلاب نیز گفت: سامانه هشدار سیل تکمیل شده و به‌زودی قراردادی میان این سازمان و سازمان هواشناسی کشور منعقد خواهد شد. با این تفاهم، داده‌های شهرداری شامل باران‌سنج‌ها، بادسنج‌ها، برف‌سنج‌ها و سامانه پایش مخاطرات جوی به هواشناسی منتقل می‌شود تا صدور هشدارها با دقت و کیفیت بالاتری انجام شود.
تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی خطر سیلاب
وی از تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی خطر سیلاب و تدوین برنامه اختصاصی مخاطره سیل در این دوره خبر داد و این اقدام را تحولی زیرساختی در مدیریت سیلاب تهران دانست و افزود: البته این برنامه گارانتی ایمنی شهر نیست و تا زمان اجرای کامل آن، تهران همچنان در معرض ریسک سیل قرار دارد.
او با اشاره به وجود هشت روددره اصلی و سیلاب‌های 100 و 200 ساله در تهران گفت: بسیاری از کانال‌های تهران به دلیل معارضین تاسیساتی، عملکرد کامل ندارند و خطر بروز سیل همچنان وجود دارد.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران در ادامه اظهار داشت: سال گذشته، 646 جرثقیل برجی (تاور کرین) در حوزه ماموریتی شهرداری شناسایی شد. 311 دستگاه موفق به اخذ استانداردهای لازم شده‌اند. 200 بازرس ایمنی هم از آتش‌نشانی، فنی و عمران و مناطق مختلف شهرداری آموزش دیده‌اند.
فعال‌سازی دبیرخانه HSE
نصیری به فعال‌سازی دبیرخانه HSE، تدوین نظام‌نامه، استقرار مدیران HSE در 124 ناحیه و تهیه نرم‌افزار جامع HSE اشاره کرد و گفت: فاز اول این نرم‌افزار اجرا شده و ناایمنی‌های شهر با کد رنگی از پرخطر (قرمز) تا کم‌خطر (سبز) روی نقشه مکانی بارگذاری می‌شود. این داشبورد تمام سازه‌ها از پل و آسانسور گرفته تا پارکینگ‌های طبقاتی و ساختمان‌های شهرداری را پوشش می‌دهد.
وی ادامه داد: حدود 160 دستورالعمل HSE در حال به‌روزرسانی یا تدوین جدید است. هفته گذشته نیز رونمایی بزرگی داشتیم که طی آن، تمام مدارس دولتی شهر تهران توسط سازمان مدیریت بحران ارزیابی شد. از کلاس و آزمایشگاه تا راه‌پله مدارس 22 منطقه مورد بررسی قرار گرفتند و 444 هزار ناایمنی شناسایی شد. 6 درصد آن‌ها پرخطر بوده که با همکاری آموزش و پرورش در یک ماه آینده مرتفع شود.
مدارس در کنار بیمارستان‌ها اولویت ما هستند
نصیری از طراحی نرم‌افزاری برای ارزیابی ایمنی مدارس و واگذاری رایگان آن به وزارت آموزش و پرورش خبر داد و گفت: مدارس در کنار بیمارستان‌ها اولویت ما هستند.
او درباره آسانسورهای شهرداری نیز گفت: 14 آسانسور شناسایی شده‌اند که 20 درصد گواهی استاندارد دارند و 80 درصد دیگر در حال طی مراحل اخذ گواهینامه هستند. اگرچه نداشتن گواهی الزاماً به‌معنای ناایمنی نیست، اما تعداد قابل‌توجهی ناایمن هستند که فرآیند شناسایی، اطلاع‌رسانی و پیگیری برای رفع آن‌ها در حال انجام است.
برگزاری آزمون سراسری حرفه‌ای برای کارشناسان HSE
نصیری همچنین از برگزاری آزمون سراسری حرفه‌ای برای کارشناسان HSE پیمانکاران شهرداری خبر داد و گفت: برای جلوگیری از امضاهای طلایی، فهرست کارشناسان واجد صلاحیت تهیه شده و از این پس تنها این افراد مجاز به فعالیت در پروژه‌ها هستند. این آزمون هرساله برگزار خواهد شد.
وی به انجام بیش از هزار مانور در این دوره اشاره کرد و گفت: دوم اسفند سال گذشته، بزرگ‌ترین مانور عملیاتی زلزله در شهر تهران برگزار شد که نقطه عطفی در تمرین‌های آمادگی بحران به شمار می‌آید.
برگزاری بزرگ‌ترین رزمایش و نمایشگاه تخصصی مدیریت بحران کشور
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از برگزاری بزرگ‌ترین رزمایش و نمایشگاه تخصصی مدیریت بحران کشور در مساحتی به وسعت 14 هکتار در بوستان ولایت خبر داد و گفت: این رویداد با مشارکت 110 دستگاه، نهاد و سازمان از سراسر کشور و همچنین حضور 10 استان و بالغ بر 12 هزار نفر برگزار شد. در جریان این رویداد، 200 کارکرد و قابلیت مورد ارزیابی میدانی قرار گرفت و 51 پرواز هلی‌کوپتر به صورت عملیاتی به اجرا درآمد.
افزایش تعداد پایگاه‌های مدیریت بحران
وی افزود: از زمان آغاز مسئولیتم در این سازمان، تعداد پایگاه‌های مدیریت بحران از 45 پایگاه به 109 پایگاه افزایش یافته است. با بازپس‌گیری پایگاه‌هایی که در اختیار دیگر بخش‌ها نظیر سازمان ورزش شهرداری تهران بود و نیز احداث پایگاه‌های جدید، شبکه پایگاه‌ها گسترش قابل توجهی یافته است. تنها یک یا دو پایگاه باقی مانده که هنوز نیازمند رفع برخی موانع هستند و در حال پیگیری هستند.
تهیه طرح جامع مدیریت بحران پایتخت در دستور کار
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از تهیه «طرح جامع مدیریت بحران پایتخت» خبر داد و گفت: این طرح شامل سه برنامه کلیدی کاهش خطر، آمادگی و پاسخ، و بازسازی است که هم‌اکنون در حال تدوین می‌باشد. همچنین دستورالعمل‌هایی چون استان‌های معین، فرماندهی بحران، و مدیریت خطر تجمعات انبوه نیز به‌روزرسانی شده‌اند.
افزایش تعداد مخازن آب اضطراری شهر تهران
نصیری با اشاره به اقدامات زیرساختی، افزود: تعداد مخازن آب اضطراری شهر تهران که در ابتدای دوره 27 مورد بود، امروز به بیش از 52 مخزن رسیده است. همچنین 1220 پارک و بوستان در 22 منطقه شهر برای اسکان اضطراری شناسایی شده و دارای شناسنامه و زیرساخت‌های آماده هستند.
وی با اشاره به تلاش‌های سازمان برای آموزش همگانی گفت: پویش "شهر آماده" موفق شده تعداد آموزش‌دیدگان را به بیش از 800 هزار نفر برساند و اگر آموزش‌های پیشین را هم لحاظ کنیم این عدد از یک میلیون نفر فراتر رفته است. شعار ما این است که "هر خانواده تهرانی یک شهروند آموزش‌دیده باشد" و برای تحقق آن، باید این عدد را حداقل سه برابر کنیم.
نصیری افزود: تعداد اعضای گروه‌های دوام (داوطلبان واکنش اضطراری محلی) از 14 هزار نفر در ابتدای دوره به بیش از 50 هزار نفر رسیده است. این گروه‌ها در 10 راسته تخصصی شامل پدافند، ایمنی، حمایت روانی، ارزیابی مانور، حامی، دانشگاهیان و دیگر حوزه‌ها سازماندهی شده‌اند و نقش مهمی در هنگام بحران و پیش از آن ایفا می‌کنند.
نصیری با بیان اینکه تمام پروژه‌های عمرانی مهم شهرداری تهران پیش از اجرا، از نظر الزامات ایمنی و پدافند غیرعامل ارزیابی می‌شوند، گفت: مطالعاتی نظیر حذف گاز از شهر تهران، تهیه شناسنامه پدافندی برای ساختمان‌های مهم، الزامات پدافندی در تونل‌ها و زیرگذرها در دستور کار قرار گرفته‌اند.
وی افزود: همچنین اتصال دو بیمارستان حضرت امام خمینی(ره) و میلاد به خطوط مترو در قالب پروژه‌های پدافندی در حال پیگیری است و در خطوط جدید مترو (8 تا 11) نیز ملاحظات ایمنی و پدافندی از ابتدا در طراحی لحاظ شده‌اند.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اشاره به تلاش‌های علمی سازمان، گفت: 21 کمیته تخصصی با موضوعاتی همچون زلزله، زمین‌لغزش، فرونشست، پدافند غیرعامل، آمادگی و پاسخ، امداد هوایی، بازتوانی روانی و اجتماعی، و تلفیق شماره‌های امدادی (SOS) با مشارکت بیش از 400 نفر از اساتید و متخصصان تشکیل شده‌اند که برخی جلسات آن‌ها بیش از 20 بار برگزار شده است.
او از تمامی متخصصان و دانشگاهیان دعوت کرد که در این کمیته‌ها مشارکت کنند و افزود: ما گوش شنوا برای دریافت حرف حساب داریم و معتقدیم که راه‌حل‌های علمی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی نهفته است، نه صرفاً در فرآیندهای اجرایی.
نصیری در پایان گفت: امیدواریم بتوانیم با تلاش‌های بی‌وقفه، گامی در جهت ایجاد شهری ایمن، آماده و تاب‌آور برداریم.
انتهای پیام/