خبرگزاری آریا -دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا روز یکشنبه 21 اردیبهشت 1404 در مسقط عمان برگزار شد و حدود سه ساعت به طول انجامید. این مذاکرات هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم، با میانجی‌گری عمان انجام شد و هدف آن رسیدگی به اختلافات بر سر برنامه هسته‌ای ایران بود.
جمع‌بندی نتایج و فضای مذاکرات
- پیشرفت مذاکرات: مقامات هر دو طرف مذاکرات را «مثبت»، «دلگرم‌کننده» و «مفید» توصیف کردند. به گفته اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، این دور از مذاکرات «دشوار اما مفید» بود و تصمیم‌گیری درباره دور بعدی در حال بررسی است.
- جدیت و صراحت بیشتر: عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران، اعلام کرد که این دور نسبت به سه دور گذشته «جدی‌تر و صریح‌تر» بوده و طرفین از کلی‌گویی فاصله گرفته و وارد جزئیات شده‌اند. او مذاکرات را رو به جلو ارزیابی کرد و گفت که اختلافات تا حدی روشن‌تر و مواضع به هم نزدیک‌تر شده است.
- اختلافات باقی‌مانده با وجود پیشرفت، همچنان بر سر برخی خطوط قرمز و مسائل کلیدی اختلافات عمیقی وجود دارد. هر دو طرف تاکید کرده‌اند که دیپلماسی را ترجیح می‌دهند اما عبور از این اختلافات برای دستیابی به توافق جدید ضروری است.
- ادامه مذاکرات: توافق شده که دور بعدی مذاکرات پس از مشورت طرفین با مقامات عالی‌رتبه برگزار شود. وزیر خارجه عمان مسئول تعیین زمان و مکان دور پنجم مذاکرات است.
نکات کلیدی که بر آن تاکید می شود:
- مذاکرات عمدتاً غیرمستقیم و از طریق تبادل پیام با میانجی‌گری عمان انجام می‌شود.
- طرف ایرانی تأکید دارد که اگر هدف اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باشد، این هدف قابل تحقق است؛ اما اگر درخواست‌های غیرواقعی مطرح شود، مذاکرات به مشکل خواهد خورد.
- فضای عمومی مذاکرات نسبت به گذشته با بدبینی بیشتری همراه است، اما مقامات هر دو طرف نسبت به ادامه روند ابراز امیدواری کرده‌اند.
در مچموع گفته شده :
دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا در عمان با پیشرفت‌هایی همراه بود و فضای گفتگوها نسبت به گذشته جدی‌تر و فنی‌تر شده است. با این حال، اختلافات اساسی همچنان پابرجاست و ادامه مذاکرات به تصمیم مقامات عالی‌رتبه دو کشور و میانجی‌گری عمان وابسته است.
اما نتایج مفید دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا چه بود؟
1. نزدیک‌تر شدن مواضع دو طرف و درک بهتر از اختلافات
- مذاکره‌کنندگان اعلام کردند که در این دور، مواضع ایران و آمریکا نسبت به گذشته به هم نزدیک‌تر شده و دو طرف درک بهتری از مواضع و خطوط قرمز یکدیگر پیدا کرده‌اند. این امر باعث شد ابعاد موضوعات مورد اختلاف روشن‌تر شود و گفتگوها از کلی‌گویی فاصله بگیرد و وارد جزئیات فنی و عملیاتی شود.
2. طرح ایده‌های مفید و نوآورانه
- وزیر خارجه عمان تأکید کرد که مذاکرات حاوی ایده‌های مفید و خلاقانه بود و نشان‌دهنده تمایل مشترک برای دستیابی به یک توافق شرافتمندانه است. این ایده‌ها می‌تواند مسیر حل اختلافات را هموارتر کند.
3. توافق برای ادامه مذاکرات و تمرکز بر مسائل فنی
- دو طرف توافق کردند که مذاکرات برای بررسی بیشتر مسائل فنی ادامه یابد. این رویکرد، نشانه‌ای از پیشرفت در مسیر حل اختلافات و رسیدن به راه‌حل‌های عملی است. همچنین مقرر شد دور بعدی مذاکرات پس از مشورت با مقامات عالی‌رتبه برگزار شود.
4. فضای مثبت و رو به جلو
- هر دو طرف فضای مذاکرات را «مثبت»، «دلگرم‌کننده» و «رو به جلو» توصیف کردند. این ارزیابی‌ها حاکی از آن است که با وجود دشواری‌ها، مسیر گفتگوها به سمت یافتن راه‌حل‌های معقول و واقع‌بینانه پیش می‌رود.
5. تمرکز بر رفع تحریم‌ها و ادامه غنی‌سازی
- ایران رفع تحریم‌ها را یکی از پایه‌های اساسی مذاکرات دانست و تأکید کرد که ادامه غنی‌سازی اورانیوم برای تهران غیرقابل مصالحه است، هرچند برای اعتمادسازی ممکن است محدودیت‌هایی در سطح یا میزان غنی‌سازی در بازه زمانی محدود اعمال شود.
در مجموع، دور چهارم مذاکرات با وجود دشواری‌ها، به دلیل شفاف‌تر شدن اختلافات، مطرح شدن ایده‌های جدید، نزدیک‌تر شدن مواضع و توافق بر تداوم مذاکرات، مفید و رو به جلو ارزیابی شده است.